ایزدخواست شهری در بخش مرکزی شهرستان آباده در شمال ایالت فارس بوده که دارای آثار منحصر به فردی از دوره های مختلف تاریخی ایران است.
قلعه ، پل و کاروانسرای ایزد خواست به همراه خانه های قدیمی روستایی از جمله آثار تاریخی شهر ایزدخواست به شمار می روند که هر یک دارای ویژگی های خاصی هستند و می توانند برای گردشگران جذاب و دیدنی باشند. اما آنچه که این روزها گردشگران از این منطقه می ببینند بنای مخروبه ای رو به نابودی کامل است که فاقد زیر ساخت های لازم است تا بتواند گردشگران را برای چند ساعتی هم که شده در این محوطه ماندگار کند!
بنا بر این گزارش قلعه ایزدخواست در گذشته با کمترین هزینه، امنیت خود و ساکنان داخل آن را تامین می کرده چرا که از سه طرف با پرتگاهی بر حالت عمود نسبت به کف زمین با ارتفاعات مختلف از شش تا ۱۵ متر، حتی با کمک ادوات جنگی برای سربازان دشمن غیر قابل نفوذ بوده است.
نفوذ فقط از یک طرف میسر می شده که آن هم با حفر زمین حدود ۳۰ مترطول و چهار مترعرض با عمق چهار متر نفوذ به داخل قلعه غیر ممکن بوده است.
خانه سازی در قلعه در حد بی نظیری بوده که ضمن استفاده کردن از مصالح چوب و گل به صورت خشت کمترین سنگینی را بر کف قلعه ایجاد کرده و همچنین توانسته اند ساختمان هایی را در پنج طبقه بسازند که با امکانات آن زمان در یک فضای محدود بسیار قابل تامل است که هم جواب ازدیاد جمعیت را می داده و هم با استفاده از ارتفاع طبقات، چشم اندازی بسیار زیبا به وجود می آمده که مردم هم می توانستند زمین های کشاورزی خود را از داخل خانه تماشا کنند و هم در دل طبیعت باشند.
با این تفاسیر می توان قلعه ایزدخواست را یکی از جاذبه های گردشگری بزرگ منطقه و استان فارس توصیف کرد که با کمی تدبیر و اندیشه می تواند نقش مهمی را در گردشگری تاریخی استان فارس ایفا کند.
اما آنچه امروز از این قلعه و خانه های روستایی تاریخی اطراف آن باقیمانده ویرانه هایی از دیوارهایی بوده که بر فراز تپه ای واقع شده و کوچکترین اثری از نگهداری و حفاظت اصولی در آن دیده نمی شود.
دیواره هایی که تخریب شده و فرو ریخته، شکاف هایی که هر روز بزرگتر می شود و عدم رسیدگی به محیط قلعه و مرمت آن بیش از آنکه شکوه قلعه تاریخی را نمایان کند آثار زوال و مهجوریت را به نمایش می گذارد.
دیواره های بنا آلوده و در بخش هایی از بنا نیز در حال تخریب و ریزش است و بر این اساس می توان گفت که شرایط این مجموعه اثر تاریخی اصلا مطلوب و خوشایند نیست.نمای بیرونی قلعه که تحت تاثیر فرسایش بدون نگهداری رها شده است
در این بنای تاریخی، آثاری از آتشکده ای از دوره ساسانیان باقی مانده که اندازه ضلع شمالی آن در حدود ۱۰ متر و ضلع جنوبی ۷۰ متر و طول آن هم به ۳۳۲ متر می رسد و در قرن نهم هجری به مسجد تبدیل شده است.
منازل مسکونی در این بنا به دلیل فضای کم، چندطبقه ساخته شده و در واقع می توان این قلعه را بنایی دوطبقه نامید که هم اینک از طبقه دوم آن خبری نیست و به طور کامل به ویرانه ای تبدیل شده است.
سکونت در قلعه ایزدخواست تا ۱۷۷ سال قبل نیز جریان داشته و به تدریج خالی از سکنه شده است. این بنای تاریخی در شهریورماه سال ۱۳۸۲ به شماره ۹۸۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و هم اینک به توجه و حفاظت بیشتری نیاز دارد، اما آن طور که جعفرپور رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان آباده به خبرنگار ما می گوید؛ تاکنون اعتباری برای مرمت این بنای ملی درنظر گرفته نشده و بنا رو به ویرانی است.
به گفته وی، قلعه با آسیب های جدی همراه شده و نمی توان درصد تخریب وارده بر اثر را با عدد و رقم عنوان کرد، اما آن طور که از شواهد پیداست، طبقه دوم بنا به طور کامل از بین رفته و قسمت های عمده قلعه نیز در حال فرو ریختن است.
وی اضافه می کند: با توجه به آسیب هایی که این بنای ساسانی دیده است میزان اعتبارات برای مرمت و حفاظت از بنا بسیار زیاد است هرچند که هنوز برآوردی هم در این رابطه صورت نگرفته است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان آباده در ادامه می گوید: قلعه ایزدخواست یکی از بناهای منحصربه فرد شهرستان است و چنانچه مرمت شود می تواند به یکی از جاذبه های اصلی گردشگری شهرستان بدل شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه قلعه ایزدخواست یک بنای ملی است و نیازمند مرمت اضطراری است، از این رو می طلبد دیگر ارگان های فرهنگی و اجرایی استان و شهرستان نیز در این رابطه میراث فرهنگی را یاری نمایند تا شاهد احیای این قلعه ساسانی باشیم.
منبع: توریسم آنلاین
انتهای پیام/
