پانزدهمین جشنواره ملی زیبایی اسب کاسپین در حالی روز دو شنبه در منطقه آزاد انزلی برگزار شد که هنوز این موجود نادر حتی در موطن اصلی خود آنگونه که شایسته است معرفی شده نیست .

اسبی رام ، زیبا و اصیلی که صاحب نظران آن را با پیشینه بیش از پنج هزار سال به عنوان قدیمی ترین نژاد اسب موجود در جهان ، جد اولیه کلیه اسبهای خونگرم دنیا و بازیابی اش را یکی از بزرگترین کشفهای این هزاره می دانند.

این اسب اصیل ایرانی توسط مجامع مختلف بین المللی در معرض خطر انقراض معرفی شده است.

*کاسپین میراث ملی

هوشنگ افشاری رییس سابق هیات سوارکاری گیلان و از پرورش دهندگان اسب کاسپین به خبرنگار ایرنا گفت :جمعیت اسب کاسپین را در گیلان ۱۰۶ سر ، داده برداری کرده ایم ولی وجود ۲۵۰ اسب در این استان تخمین زده می شود .

وی که هم اکنون ۲۰ سر اسب کاسپین ثبت شده جهانی را در باشگاه سوارکاری خود دارد علت کاهش جمعیت اسب کاسپین در گیلان را بی توجهی روستاییان و مسئولان عنوان کرد.

وی با بیان این که اسب کاسپین میراث ملی و ژنتیکی ما محسوب می شود حفاظت از این حیوان نادر و ارزشمند را الزامی خواند .

افشاری افزود: خوشبختانه تمام دنیا به دلیل محسنات موجود در ژن ، طالب این اسب هستند و تمایل دارند با اسبهای بومی خودشان این خون را تلفیق کنند .

وی با تاکید بر لزوم انجام اقدامات پایه ای برای حفاظت همه جانبه از اسب کاسپین اظهار کرد : وظیفه سازمان جهاد ؛ حمایت و حفاظت ، اصلاح نژاد ، تکثیر و تولید نمونه های برتر، ثبت اسبهای موجود و شناسنامه دار کردن آنها و حمایت از برگزاری جشنواره ها در شهرهای مختلف گیلان و استانهای دیگر است .

وی در خصوص تاثیر برگزاری جشنواره ها بر استقبال مردم برای حفاظت از این اسب نادر گفت : خوشبختانه اکنون توجه مردم به این اسب نسبت به قبل خیلی تفاوت پیدا کرده اما هنوز به نقطه مناسب نرسیده است .

وی اظهار کرد : مقاوم و رام بودن ، نیاز به فضای کوچک برای نگه داری ، کم خوراک بودن از جمله مزایای این اسب است .

افشاری با اشاره به مناسب بودن اسب کاسپین برای آموزش سوارکاری به کودکان خاطرنشان کرد : چند سال است که در صدد هستیم در کنار زیبایی توانایی های ورزشی اسب کاسپین را مطرح کنیم .

*لزوم حفاظت از اسب کاسپین در خاستگاهش

خانم آتشه فیروز نیز در حاشیه جشنواره به خبرنگار ایرنا گفت : تا ۱۰ سال پیش این اسب بیشتر در انگلیس پرورش داده می شد اما اکنون در سراسر اروپا در حال پرورش دادن این اسب هستند.

وی با اشاره به این که امریکا هم اکنون بزرگترین گله اسب کاسپین را دارا است ابراز امیدواری کرد که جمعیت این نژاد نادر اسب در خاستگاهش گیلان و ایران حفاظت و افزایش یابد.

بابک شکیب از داوران جشنواره نیز در خصوص تاثیرات برگزاری جشنواره گفت : برگزاری جشنواره بی شک در معرفی اسب کاسپین و حفاظت بهتر از آن موثر بوده است.

وی با اشاره به محبوبیت این اسب در جهان خاطرنشان کرد : پرورش این اسب نادر فرصتی برای صادرات به سایر کشورها است.

شکیب یادآور شد: سال گذشته داوران خارجی برای آشنایی با خاستگاه این نژاد به گیلان و مازندران آمدند.

وی برگزاری مسابقات بیشتر در سطح ملی و استانی را شرط اصلی معرفی بهتر این نژاد نادر عنوان کرد.

این کارشناس پرورش اسب خاطرنشان کرد : هم اکنون برای مسابقات اسب هایی از خارج وارد می کنند در حالی که با پرورش اسب های بومی نظیر کاسپین ۸۰ درصد نیاز به اسبهای خارجی کم می شود.

به گفته کارشناسان اسب کاسپین از حیوانات نادر جهان و از نژادهای مهم اسب در ایران است که با تاریخ ایران و سواحل جنوبی دریای خزر به خصوص گیلان عجین شده است که علاوه بر قدمت و سابقه تاریخی از ارزش بالای زیستی ،اقتصادی و فرهنگی برخوردار است .

امروزه اکثر باستان شناسان وجود اسبهای کوچک اندام در قبل از میلاد در ایران را تائید می کنند اسب کاسپین از زمان فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم به فراموشی سپرده شد ، تا این که سال ۱۹۶۶ میلادی توسط لوئیس فیروز در سواحل جنوبی دریای خزر بازیابی شده و مورد پرورش و تکثیر قرار گرفت .

از سال ۱۹۷۱ میلادی با تشکیل انجمن اسب کاسپین در انگلیس عده ای اقدام به خرید این اسب با قیمتهای ناچیز از روستاییان شهرستانهای فومن ،رضوانشهر ،ماسال و غیره و خارج کردن آن به صورت قاچاق از کشور نمودند و بدین طریق اسب کاسپین وارد کشورهایی مانند انگلیس، امریکا ،استرالیا ،نیوزیلند ،بلژیک و غیره شد.

در سالهای گذشته در مجموع ۳۲ رأس کاسپین از ایران به انگلیس و آمریکا صادر و در آنجا تکثیر شد.

انجمنهای ملی حمایت از این گونه در بیش از ۱۵ کشور و انجمن جهانی آن در انگلیس تأسیس شده است .

بر اساس برخی آمارها هم اکنون تعداد یکهزار و ۶۰۰ رأس از این اسبها در دنیا وجود دارد.

*ویژگی ها و استانداردهای نژادی اسب کاسپین

قد اسبهای کاسپین ثبت شده در ICS بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ سانتی متر گزارش شده البته نمونه های کمتر از ۱۰۰ سانتی متر هم به ندرت دیده می شود .

اسب کاسپین به علت موزونی اندام ،هوش بالا، رام و مهربان بودن مورد توجه قرار گرفته ولی با همه این توصیفات این اسب زیبا در موطن اصلی خود چندان شناخته شده نبود تا این که با برگزاری همایشها جشنواره ها و اطلاع رسانی از طریق رسانه ها و ارگانهای مختلف مردمی تا حدودی به ارزش و اهمیت این اسب پی بردند.

کارشناسان اختصاص این نژاد به کشور ایران بخصوص سواحل دریای خزر و استان گیلان ، وجود بیشترین تعداد این نژاد در این استان،تنوع ژنتیکی موجود ، نیاز کشورهای خارجی به ژنهای تازه جهت کنترل همخونی ،نیاز جامعه ایران و استان به ایجاد امکانات برای فعالیتهای فرهنگی، تفریحی و افزایش تقاضا برای ورزش سوارکاری و در نهایت جذب توریست و رونق بخشیدن به امر گردشگری را از نکات قابل توجه در ضرورت آشنایی هرچه بیشتر و توسعه پرورش اسب کاسپین عنوان می کنند .